امام خمینی ره و کرامت انسانی و نظریه مارک وبر

 

رهبری امام خمینی(س) به گونه ای است که بسیاری نظریه پردازان و صاحب نظران  داخلی و خارجی، به دنبال تبیین تئوریک ماهیت این رهبری و علت تأثیرگذاری عمیق  آن بوده اند. از رایج ترین قالب های تئوریکی که این اندیشمندان برای چنین تبیینی  انتخاب کرده اند، نظریة کاریزمایی ماکس وبر است. متأسفانه بیش تر اندیشمندان داخلی  و خارجی، به ویژه صاحب نظران موافق انقلاب اسلامی، از این قالب تئوریک، برای  تشریح نوع و جنسیت رهبری امام و نحوة تأثیر آن بر مردم سود جسته یا سعی کرده اند  که با بازسازی این نظریه، آن را برای چنین کاربرد و تطبیقی آماده سازند.[2]

 این در حالی است که در نظریة کاریزمایی، به ویژه در تفسیرهای بعدی آن، رهبری  و سلطة کاریزمایی، سلطه ای ضد عقلانی، و منافی کرامت انسانی، بسیج گرا، توده ای،  احساسی، ضد دموکراتیک و مخصوص نظام های جامع القوا (توتالیتر) و فاشیستی  قلمداد شده است.

از آنجا که در عموم تلقی ها، نظریة رهبری کاریزمایی، به عنوان الگویی غیر انسانی،  مشئوم و مغایر با کرامت های انسانی به شمار آمده است، تبریر ساحت امام(ره) از این  شیوة مردودِ رهبری، به گونه ای بسیار روشنگرانه، بر تبیین دقیق جایگاه کرامات انسانی  در شخصیت و شیوه رهبری ایشان دلالت خواهد داشت.

به نظر می رسد که میان شخصیت و شیوة رهبری امام خمینی(ره) با کرامات انسانی  و رعایت آن، مطابقت و تعامل کامل وجود داشته و امام(ره) به عنوان مصداق انسان  کامل، نه رهبری کاریزماتیک، به منتهای حد، مراعی این کرامت ها بوده اند و به همین  دلیل، رهبری ایشان واجد بیشترین تأثیر عمومی گشته است

ادامه مطلب